Bù dúshū hé dúshū de rén, dàodǐ yǒu shénme bùtóng ne?
不读书和读书的人，到底有什么不同呢？
Bù dúshū hé dúshū de rén, dàodǐ yǒu shénme bùtóng ne?
我发现有不少朋友在私信里问我同样的问题，他们说：“栗子啊，怎么才能让孩子像你一样爱读书呢？我的孩子总是对读书提不起兴趣。不读书和读书的人，到底有什么不同呢？”
Wǒ fāxiàn yǒu bù shǎo péngyǒu zài sīxìn lǐ wèn wǒ tóngyàng de wèntí, tāmen shuō:“Lìzǐ a, zěnme cáinéng ràng háizǐ xiàng nǐ yīyàng ài dúshū ne? Wǒ de háizǐ zǒng shì duì dúshū tí bù qǐ xìngqù. Bù dúshū hé dúshū de rén, dàodǐ yǒu shénme bùtóng ne?”
看到这个问题的时候，我心里其实浮现了无数个答案。但是想了很久，我觉得，最简单的回答就是——读书的人和不读书的人，根本活在两个完全不同的世界里。
Kàn dào zhège wèntí de shíhòu, wǒ xīnlǐ qíshí fú xiàn liǎo wúshù gè dá'àn. Dànshì xiǎngle hěnjiǔ, wǒ juédé, zuì jiǎndān de huídá jiùshì——dúshū de rén hé bù dúshū de rén, gēnběn huó zài liǎng gè wánquán bùtóng de shìjiè lǐ.
你们听说过“文字失语症”这个词吗？这说的是现代人，尤其是孩子们，表达能力的下降。比如，看到秋天灿烂的晚霞，有些人只能说一句“哇，真美！”而王勃会说：“落霞与孤鹜齐飞，秋水共长天一色。”
Nǐmen tīng shuōguò “wénzì shīyǔ zhèng” zhège cí ma? Zhè shuō de shì xiàndài rén, yóuqí shì háizǐmen, biǎodá nénglì de xiàjiàng. Bǐrú, kàn dào qiūtiān cànlàn de wǎnxiá, yǒuxiē rén zhǐ néng shuō yījù “wa, zhēnměi!” Ér wángbó huì shuō:“Luò xiá yǔ gū wù qí fēi, qiūshuǐ gòng cháng tiān yīsè.”
再比如，感慨时间流逝，有人会说：“时间过得真快啊！”而李清照会写：“今年海角天涯，萧萧两鬓生华。”想念一个人，有人只能说：“我想你了。”而苏轼却写下了：“十年生死两茫茫，不思量，自难忘。”
Zài bǐrú, gǎnkǎi shíjiān liúshì, yǒurén huì shuō:“Shíjiānguò dé zhēn kuài a!” Ér lǐqīngzhào huì xiě:“Jīnnián hǎi jiǎo tiānyá, xiāoxiāo liǎng bìn shēng huá.” Xiǎngniàn yīgè rén, yǒurén zhǐ néng shuō:“Wǒ xiǎng nǐle.” Ér sūshì què xiě xiàle:“Shí nián shēngsǐ liǎng mángmáng, bù sīliang, zì nánwàng.”
这些不仅仅是表达能力的问题，更是内心充实程度的差异。你看，月亮摆在那里，不读书的人看到的月亮可能只是一种情感的触发，而读书的人会联想到李白的月亮、朱自清的月亮、村上春树的月亮，甚至毛姆的月亮。
Zhèxiē bùjǐn jǐn shì biǎodá nénglì de wèntí, gèng shì nèixīn chōngshí chéngdù de chāyì. Nǐ kàn, yuèliàng bǎi zài nàlǐ, bù dúshū de rén kàn dào de yuèliàng kěnéng zhǐshì yī zhǒng qínggǎn de chùfā, ér dúshū de rén huì liánxiǎng dào lǐbái de yuèliàng, zhūzìqīng de yuèliàng, cūnshàng chūn shù de yuèliàng, shènzhì máo mǔ de yuèliàng.
所以，哪怕生活在同一个时空里，读书的人和不读书的人看到的是完全不同的世界。当一个孩子读的书多了，他的视野就更开阔，对自我也能有更清晰的认知，也就不会太计较一时的得失。内心宽广了，自然也更包容。
Suǒyǐ, nǎpà shēnghuó zài tóng yīgè shíkōng lǐ, dúshū de rén hé bù dúshū de rén kàn dào de shì wánquán bùtóng de shìjiè. Dāng yīgè háizǐ dú de shū duōle, tā de shìyě jiù gèng kāikuò, duì zìwǒ yě néng yǒu gèng qīngxī de rèn zhī, yě jiù bù huì tài jìjiào yīshí de déshī. Nèixīn kuānguǎngle, zìrán yě gèng bāoróng.
所以告诉孩子们，多读书吧！这是提升我们灵魂最简单、最便宜的方式。
Suǒyǐ gàosù háizǐmen, duō dúshū ba! Zhè shì tíshēng wǒmen línghún zuì jiǎndān, zuì piányí de fāngshì.
---
---
我发现有不少朋友在私信里问我同样的问题，他们说：“栗子啊，怎么才能让孩子像你一样爱读书呢？我的孩子总是对读书提不起兴趣。不读书和读书的人，到底有什么不同呢？”
看到这个问题的时候，我心里其实浮现了无数个答案。但是想了很久，我觉得，最简单的回答就是——读书的人和不读书的人，根本活在两个完全不同的世界里。
你们听说过“文字失语症”这个词吗？这说的是现代人，尤其是孩子们，表达能力的下降。比如，看到秋天灿烂的晚霞，有些人只能说一句“哇，真美！”而王勃会说：“落霞与孤鹜齐飞，秋水共长天一色。”
再比如，感慨时间流逝，有人会说：“时间过得真快啊！”而李清照会写：“今年海角天涯，萧萧两鬓生华。”想念一个人，有人只能说：“我想你了。”而苏轼却写下了：“十年生死两茫茫，不思量，自难忘。”
这些不仅仅是表达能力的问题，更是内心充实程度的差异。你看，月亮摆在那里，不读书的人看到的月亮可能只是一种情感的触发，而读书的人会联想到李白的月亮、朱自清的月亮、村上春树的月亮，甚至毛姆的月亮。
所以，哪怕生活在同一个时空里，读书的人和不读书的人看到的是完全不同的世界。当一个孩子读的书多了，他的视野就更开阔，对自我也能有更清晰的认知，也就不会太计较一时的得失。内心宽广了，自然也更包容。
所以告诉孩子们，多读书吧！这是提升我们灵魂最简单、最便宜的方式。
---
---
Wǒ fāxiàn yǒu bù shǎo péngyǒu zài sīxìn lǐ wèn wǒ tóngyàng de wèntí, tāmen shuō:“Lìzǐ a, zěnme cáinéng ràng háizǐ xiàng nǐ yīyàng ài dúshū ne? Wǒ de háizǐ zǒng shì duì dúshū tí bù qǐ xìngqù. Bù dúshū hé dúshū de rén, dàodǐ yǒu shénme bùtóng ne?”
Kàn dào zhège wèntí de shíhòu, wǒ xīnlǐ qíshí fú xiàn liǎo wúshù gè dá'àn. Dànshì xiǎngle hěnjiǔ, wǒ juédé, zuì jiǎndān de huídá jiùshì——dúshū de rén hé bù dúshū de rén, gēnběn huó zài liǎng gè wánquán bùtóng de shìjiè lǐ.
Nǐmen tīng shuōguò “wénzì shīyǔ zhèng” zhège cí ma? Zhè shuō de shì xiàndài rén, yóuqí shì háizǐmen, biǎodá nénglì de xiàjiàng. Bǐrú, kàn dào qiūtiān cànlàn de wǎnxiá, yǒuxiē rén zhǐ néng shuō yījù “wa, zhēnměi!” Ér wángbó huì shuō:“Luò xiá yǔ gū wù qí fēi, qiūshuǐ gòng cháng tiān yīsè.”
Zài bǐrú, gǎnkǎi shíjiān liúshì, yǒurén huì shuō:“Shíjiānguò dé zhēn kuài a!” Ér lǐqīngzhào huì xiě:“Jīnnián hǎi jiǎo tiānyá, xiāoxiāo liǎng bìn shēng huá.” Xiǎngniàn yīgè rén, yǒurén zhǐ néng shuō:“Wǒ xiǎng nǐle.” Ér sūshì què xiě xiàle:“Shí nián shēngsǐ liǎng mángmáng, bù sīliang, zì nánwàng.”
Zhèxiē bùjǐn jǐn shì biǎodá nénglì de wèntí, gèng shì nèixīn chōngshí chéngdù de chāyì. Nǐ kàn, yuèliàng bǎi zài nàlǐ, bù dúshū de rén kàn dào de yuèliàng kěnéng zhǐshì yī zhǒng qínggǎn de chùfā, ér dúshū de rén huì liánxiǎng dào lǐbái de yuèliàng, zhūzìqīng de yuèliàng, cūnshàng chūn shù de yuèliàng, shènzhì máo mǔ de yuèliàng.
Suǒyǐ, nǎpà shēnghuó zài tóng yīgè shíkōng lǐ, dúshū de rén hé bù dúshū de rén kàn dào de shì wánquán bùtóng de shìjiè. Dāng yīgè háizǐ dú de shū duōle, tā de shìyě jiù gèng kāikuò, duì zìwǒ yě néng yǒu gèng qīngxī de rèn zhī, yě jiù bù huì tài jìjiào yīshí de déshī. Nèixīn kuānguǎngle, zìrán yě gèng bāoróng.
Suǒyǐ gàosù háizǐmen, duō dúshū ba! Zhè shì tíshēng wǒmen línghún zuì jiǎndān, zuì piányí de fāngshì.
---
---
Người đọc sách và không đọc sách, rốt cuộc khác nhau ở chỗ nào?
Tôi nhận thấy có không ít bạn bè nhắn tin riêng hỏi tôi một câu hỏi giống nhau, họ nói: “Lizi ơi, làm thế nào để con mình có thể giống như bạn, yêu thích đọc sách? Con tôi luôn không có hứng thú với việc đọc. Người đọc sách và không đọc sách, rốt cuộc khác nhau ở chỗ nào?”
Khi nhìn thấy câu hỏi này, trong lòng tôi thực sự xuất hiện vô số câu trả lời. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại rất lâu, tôi cho rằng, câu trả lời đơn giản nhất chính là: Người đọc sách và người không đọc sách, vốn dĩ sống trong hai thế giới hoàn toàn khác nhau.
Các bạn đã từng nghe đến từ “chứng mất ngôn ngữ văn tự” chưa? Từ này nói về sự suy giảm khả năng biểu đạt của con người hiện đại, đặc biệt là ở trẻ em. Ví dụ, khi nhìn thấy ánh hoàng hôn rực rỡ của mùa thu, có người chỉ biết nói: “Wow, đẹp quá!” Nhưng Vương Bột lại viết: “Lạc hà dữ cô lộ tề phi, thu thủy cộng trường thiên nhất sắc.”
Hoặc khi cảm thán về thời gian trôi qua, có người sẽ nói: “Thời gian trôi nhanh quá!” Nhưng Lý Thanh Chiếu lại viết: “Kim niên hải giác thiên nhai, tiêu tiêu lưỡng mấn sinh hoa.” Nhớ một người, có người chỉ nói: “Mình nhớ bạn.” Nhưng Tô Thức lại viết: “Thập niên sinh tử lưỡng mang mang, bất tư lương, tự nan vong.”
Những điều này không chỉ là vấn đề khả năng biểu đạt, mà còn phản ánh sự phong phú trong tâm hồn. Bạn thử nghĩ mà xem, ánh trăng vẫn luôn ở đó, nhưng người không đọc sách khi nhìn thấy ánh trăng có thể chỉ thấy cảm xúc đơn thuần, còn người đọc sách sẽ nghĩ đến ánh trăng của Lý Bạch, ánh trăng của Chu Tự Thanh, ánh trăng của Haruki Murakami, thậm chí ánh trăng của Somerset Maugham.
Vì vậy, dù sống trong cùng một không gian và thời gian, người đọc sách và người không đọc sách nhìn thấy thế giới là hoàn toàn khác nhau. Khi một đứa trẻ đọc nhiều sách hơn, tầm nhìn của chúng sẽ rộng mở hơn, khả năng tự nhận thức cũng rõ ràng hơn, và sẽ không vì những được mất nhất thời mà quá bận lòng. Nội tâm đủ rộng lớn, tự nhiên sẽ bao dung hơn.
Vì vậy, hãy nói với các con rằng: Hãy đọc nhiều sách hơn! Đây là cách đơn giản nhất, rẻ nhất để nâng cao tâm hồn của chúng ta.
---
---
What’s the difference between people who read and those who don’t?
I’ve noticed quite a few friends messaging me privately with the same question. They say, "Lizi, how can I get my child to love reading as much as you do? My child just can’t seem to take an interest in books. What’s the real difference between people who read and those who don’t?”
When I see this question, countless answers pop into my mind. But after thinking it over for a long time, I believe the simplest answer is this: people who read and people who don’t essentially live in two completely different worlds.
Have you ever heard of the term "word aphasia"? It refers to the decline in the ability to express oneself, which is especially prevalent among modern people and children. For example, when witnessing a brilliant autumn sunset, some might simply say, “Wow, that’s beautiful!” But Wang Bo would have written, “The setting sun and solitary wild goose fly together; the autumn waters share the same color as the endless sky.”
Or, when reflecting on the passage of time, someone might say, “Time really flies!” while Li Qingzhao would write, “This year, whether at the ends of the earth or the corners of the sea, silver threads grow thin at my temples.” Missing someone? A simple “I miss you” suffices for most, yet Su Shi wrote, “Ten years of life and death are vast and indistinct; unthinkable, yet unforgettable."
This isn’t just a difference in expression but also a reflection of the richness within. Take the moon, for instance. It’s the same moon hanging in the sky. But for someone who doesn’t read, the moon might simply evoke a fleeting feeling, whereas for someone who reads, it conjures the moon of Li Bai, the moon of Zhu Ziqing, the moon of Haruki Murakami, or even the moon of Somerset Maugham.
Even though we may exist in the same time and space, the worlds seen by those who read and those who don’t are entirely different. When a child reads extensively, their horizons broaden, their self-awareness sharpens, and they are less likely to obsess over short-term gains and losses. With a broader inner world comes greater tolerance and understanding.
So, tell the children: Read more books! It’s the simplest and most affordable way to enrich our souls.
----
===
Nhận xét
Đăng nhận xét